Wystawy, spotkania, konferencje, a przede wszystkim łączenie nauki z kulturą – Instytut Północny to oferta nie tylko dla naukowców, ale również dla wszystkich tych, którzy chcą pogłębić swoje zainteresowania. Instytut powstał po przekształceniu Ośrodka Badań Naukowych w Olsztynie. „Ośrodek Badań Naukowych był państwowym instytutem naukowym. To była instytucja, która zajmowała się badaniami i popularyzacją historii” - przypomina dr Jerzy Kiełbik, dyrektor Instytutu Północnego. OBN powstał w latach sześćdziesiątych XX wieku. Swoją siedzibę znalazł przy ulicy Partyzantów 87, gdzie również dziś funkcjonuje Instytut Północny. „Ośrodek Badań Naukowych zajmował się propagowaniem polskości na terenach tych, które przed wojną należały do Niemiec i myślę, że robił to ze znakomitym skutkiem” - ocenia prof. Zbigniew Puchajda, były prezes Towarzystwa Naukowego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.
Oprócz troski o naukę i szerzenie wiedzy, Instytut Północny zyskał nowe zadania. To organizacja wystaw i wydarzeń kulturalnych. „Od 31 maja tego roku jesteśmy przekształceni w instytucję kultury, która ma mniej więcej podobne funkcje, ale jednocześnie dzięki temu, że działamy jako instytucja kultury, mamy nieco większe możliwości i większą swobodę w działaniu tak naprawdę, dzięki czemu możemy prezentować takie wydarzenia, jak na przykład wystawy” - zaznacza dr Jerzy Kiełbik.
W zadaniach Instytutu wciąż są badania nad historią i dziedzictwem kulturowym Polaków zamieszkujących tereny Warmii i Mazur po pierwszym rozbiorze Polski oraz realizowanie tzw. polityki pamięci.
